De ontwikkeling van de MQ Scan

De ontwikkeling van de MQ Scan. Een beweegparcours als praktische motoriektest voor tijdens de gymles.

Artikel: KVLO

In de afgelopen jaren hebben De Haagse Hogeschool en de Vrije Universiteit Amsterdam samen onderzoek gedaan naar een motoriektest die praktisch toepasbaar is in de gymles. In dit onderzoek is nauw samengewerkt met LO-docenten en buurtsportcoaches. Het resultaat is de MQ Scan; een wetenschappelijk verantwoorde en praktisch toepasbare motoriektest. In dit blog wordt het belang van meten van motoriek, de inhoud van de MQ Scan en het onderzoek naar de MQ Scan besproken. | Tekst Joris Hoeboer, Michiel Krijger, Geert Savelsbergh en Sanne de Vries

‍Inleiding

Uit een meting van het bewegingsonderwijs blijkt dat er nog weinig vooruitgang geboekt wordt op het inzetten van motorische testen in het bewegingsonderwijs. Het gevolg hiervan is dat er weinig bekend is over hoe kinderen zich motorisch ontwikkelen. Er worden wel veel verschillende leerlingvolgsystemen in het primair onderwijs gebruikt, maar deze geven niet genoeg inzicht in de motorische ontwikkeling. De auteurs van deze analyse geven aan dat er wel behoefte is aan meer inzicht, want hoe eerder achterstanden worden opgespoord, hoe effectiever interventies zouden kunnen zijn.

Verder is uit onderzoek naar voren gekomen dat docenten het essentieel vinden om de motorische ontwikkeling in een leerlingvolgsysteem te kunnen monitoren. Met deze gegevens en de wensen en behoeften van docenten LO in het achterhoofd is De Haagse Hogeschool in 2014 gestart met een onderzoek naar het meten van motoriek van kinderen op de basisschool.

Belang van het meten van motoriek

Meerdere onderzoeken tonen aan dat er een verband is tussen het beheersen van fundamentele motorische vaardigheden (FMS zoals lopen, rennen, hinkelen, springen, balanceren, klimmen en klauteren) op jonge leeftijd en het ontwikkelen/ hebben van een actieve leefstijl. Er zijn daarentegen nog weinig onderzoeken naar de relatie tussen motoriek op jonge leeftijd en lichamelijke activiteit op latere leeftijd. Om hierin inzicht te krijgen is een betrouwbare test nodig. Aangezien LO docenten wekelijks kinderen zien in een cruciale periode voor de motorische ontwikkeling, zijn zij de ideale kandidaat om de motorische ontwikkeling van kinderen te monitoren.

Uit onderzoek kwam naar voren dat bestaande motoriektesten te veel tijd kosten, zich vooral richten op het diagnosticeren van motorisch minder begaafde kinderen en te duur zijn. Daarnaast kan de motivatie van (motorisch zwakkere) leerlingen afnemen als de test lang duurt, dus het is belangrijk dat de test binnen de reguliere gymles afgenomen kan worden.

De MQ Scan als praktische motoriektest

De MQ Scan kan de uitkomst bieden. Dit is een eenvoudige motoriektest ontwikkeld voor het meten van motoriek van kinderen van 4-12 jaar. Deze motoriektest bestaat uit drie behendigheidsparcoursen (voor onder-, midden- en bovenbouw) waarbij diverse FMS-vaardigheden zo snel mogelijk moeten worden uitgevoerd op blote voeten. De snelheid van uitvoering wordt samen met het geslacht en leeftijd omgerekend naar een score uitgedrukt als Motorische Quotiënt (MQ). Om de beweegparcoursen in te richten wordt gebruik gemaakt van verschillende toestellen en materialen die in alle gymzalen in Nederland aanwezig zijn. De test is zo eenvoudig af te nemen dat elke leraar lichamelijke opvoeding, groepsleerkracht of buurtsportcoach een hele groep kan testen binnen één lesuur.

Opzet en aanpak van het onderzoek naar de MQ Scan

Uit onderzoeksresultaten kan worden geconcludeerd dat de ontwikkelde motoriektest een praktisch toepasbare motoriektest is, voor tijdens de gymles. Binnen een lesuur kan namelijk een groep van 25-30 leerlingen getest worden. Verder toont het onderzoek aan dat de MQ Scan een redelijk valide test is. Daarnaast kan er uit een vierde onderzoek geconcludeerd worden dat de meeste kinderen het uitvoeren van de MQ Scan in een normale gymles als plezierig ervaren. ‍

De MQ Scan in de praktijk

Samenvattend kan worden gesteld dat de MQ Scan een praktisch, valide en betrouwbaar alternatief vormt voor bestaande motoriektesten en leerlingvolgsystemen op het gebied van motorische ontwikkeling.

‍